pustosząc się
fragment Zhuangzhou wykształcony taoista Szih-nan-tsu udał się z wizytą do markiza Lu. ponieważ ten wydawał się smutny, Szih-nan-tsu zwrócił się do niego:
— dlaczego książę wyglądasz na zranionego?
— studiuję Drogę starożytnych królów – odpowiedział markiz Lu – kultywuję zajęcia poprzednich książąt, szanuję duchy i honoruję mędrców: wszystko to czynię osobiście i nie zapomniałem się ani na chwilę. mimo to nie unikam problemów. to mnie smuci.
— książę, twój system przeciwdziałania niepowodzeniom jest powierzchowny – powiedział Szih-nan. – puszysty lis i plamisty leopard żyją w górskich lasach i chronią się w jaskiniach, by czuć się bezpiecznie; wychodzą dopiero w nocy a za dnia wycofują się z ostrożności; nawet jeśli głodne i spragnione, są cierpliwe i skromne; szukają pożywienia obserwując z uwagą pastwiska nadrzeczne czy te nad jeziorami. mimo to nie są w stanie uniknąć potrzasków i sieci. jaką winę ponoszą? ich problemem jest futro.
— królestwo Lu nie jest może twoim futrem, książę? chciałbym, abyś porzucił powierzchowność i zrzucił z siebie futro, abyś czyszcząc serce zostawił za sobą pragnienia i wyruszył do kraju Niczego. w południowym Yüeh jest pewien region zwany Królestwem Ustanowionej Szlachetności, jego mieszkańcy są prostymi dyletantami, brakuje im egoizmu i mają skąpe pragnienia. wiedzą czym się zająć, lecz nie znają gromadzenia, potrafią dawać, lecz nie umieją poprosić o zwrot i nie mają pojęcia tego co odpowiada sprawiedliwości ani tego, czego wymagają rytuały. zachowują się z szaloną nieadekwatnością, lecz zdążają wielkim Tao: narodziny są u nich okazją do radości, a śmierć do pogrzebów. 
chciałbym, abyś ty książę porzuciwszy królestwo i rezygnując z rzeczy światowych, poszedł tam opierając się na Tao.
— droga do tego kraju jest długa, niebezpieczna, są na niej góry i rzeki – zauważył książę. – jak jej podołam bez łodzi i wozu?
— za wóz posłuży ci pogoda ducha wynikająca z tego, że nie zostawiłeś za sobą niczego – odpowiedział Szih-nan-tsu.
— ta droga nie jest uczęszczana – upierał się książę. – kto mi na niej pomoże. jak zdołam dotrzeć co celu bez prowiantu i zapasów?
— ogranicz do minimum potrzeby i zrezygnuj z czczych pragnień – odpowiedział Szih-nan – a również bez zapasów będziesz miał pod dostatkiem. przeprawisz się przez rzeki i uniesiesz się na morzu, aż wypatrując nie zobaczysz więcej brzegu; czym dalej pójdziesz, tym mniej będziesz wiedział, gdzie jest koniec świata. towarzyszący ci powrócą na brzeg, podczas gdy ty, książę, od niego się oddalisz.
— kierować innymi to kłopot, zaś być kierowanym przez innych to zmartwienie. dlatego wielki Jao nie był niczyim zwierzchnikiem, ani nikomu nie podlegał. chciałbym uwolnić cię od twych kłopotów i usunąć twoje zmartwienia, tak byś poszedł sam wraz z Tao do królestwa wielkiego Nic. weź za przykład łódź, która płynąc rzeką Ho zostaje potrącona przez pustą łajbę: nieważne jak bardzo byłby porywczy, człowiek sterujący łodzią nie wybucha gniewem. lecz jeśli zobaczy kogoś na łajbie, woła od razu, by trzymał się z dala: woła raz, lecz tamten nie słyszy, woła drugi raz, tamten dalej nie słyszy, za trzecim razem już nie woła, lecz krzyczy obrzucając tamtego wyzwiskami. w pierwszym przypadku nie gniewa się, w drugim tak, gdyż w pierwszym przypadku w istocie było pusto, zaś w drugim pełno.
— jeśli człowiek żyje na świecie pustosząc się, któż może mu zaszkodzić?
14.07.10 @ 18:50 |
Zhuangzi :»
