12.6 Poza rynek: utopia przyszłości

    Mit rynku z „Mitów naszych czasów” Umberto Galimbertiego

mity   Czy możliwe są jeszcze jakiekolwiek marzenia na początku tysiąclecia, jakie zdaje się zapomniało wszelkiej utopii? Co się stało z wielkimi projektami, o których zawsze śniła ludzkość, a które poprzedni wiek, również w swoich tragediach, próbował zrealizować? Czy istnieje jeszcze nadzieja na dom obiecany dla człowieka pozbawionego ziemi?
   Pytania te stawia Romano Madera w swojej pięknej rozprawie Wizjonerskie zwierzę;27 obrazem przewodnim jest w niej Abraham, który opuszcza swój dom, swoją ziemię, swój lud, swoje korzenie, i staje się bez-miejsca lub, jak chce greckie słowo wynalezione w Renesansie, staje się u-topico. Abraham jest ojcem utopijnej populacji. Jego bóg, jego lud, jego ziemia wołają z miejsca jeszcze nieobecnego, nawołują z przyszłości.
   Patrząc w tę właśnie przyszłość Madera stawia pytanie o zachodni model życia, który odniósł zwycięstwo i triumfuje we wszystkich częściach świata. Czy jest on naprawdę aż tak zadowalający, by nie wymagać żadnej krytycznej konfrontacji, na przykład począwszy od zorganizowanych ruchów walki i protestu zeszłego wieku, jakie dzisiaj wszyscy mają skłonność uważać za odpady historii zapominając, że bez napędzających je marzeń, dzisiaj nie byłoby naszej rzeczywistości.
   Z pewnością nie stało się to z łaskawego przyzwolenia elit i klas rządzących, że dzisiaj, my ludzie zachodu cieszymy się ogólnym prawem głosu, wolnością do zakładania partii i związków zawodowych, ustawami jakie regulują wymagania i przywileje w pracy albo prawo i obowiązek edukacji, gwarancję minimum ochrony zdrowia, czy opieki nad starymi i dziećmi. Te i inne zdobycze, czyniące nasze życie cywilizowanym, bez walki pracowników ostatnich stu pięćdziesięciu lat i bez ich determinującego wkładu zmiany byłyby nie do pomyślenia, mimo „wielkiego rozgłosu jaki towarzyszy nie zakończonemu jeszcze pogrzebowi ruchu robotniczego”.28 czytaj dalej »

27) R. Madera, L’animale visionario. Elogio del radicalismo, il Saggiatore, Milano 1999.
28) R. Madera, L’animale visionario. Elogio del radicalismo, il Saggiatore, Milano 1999.