10.8. Zmiana naszego sposobu myślenia i odczuwania

    Mit techniki z „Mitów naszych czasów” Umberto Galimbertiego

   Martin Heidegger, może dlatego że otarł się o ideologię nazistowską, po tym jak zobaczył „prowincjonalną scenę eksperymentalną” o której mówi Günter Anders, pojął z wyprzedzeniem wiek techniki i napisał:

To co naprawdę niepokoi, to nie że świat zostanie kompletnie zdominowany przez technikę. O wiele bardziej niepokoi, że człowiek nie jest zupełnie przygotowany na tę radykalną przemianę świata. O wiele bardziej niepokoi, że nie jesteśmy jeszcze zdolni osiągnąć na drodze kontemplującego namysłu, odpowiedniego stanowiska wobec tego, co urzeczywistnia się w naszej epoce.41

   Rzeczywiście, dzisiaj dysponujemy wyłącznie owym typem myślenia, jakie Heidegger nazywa „kalkulującym” (Denken als rechnen), będącym w stanie jedynie podliczać, odpowiadać na wymogi przydatności i korzyści, operować wyłącznie na owym krótkim odcinku łączącym angażowane środki i otrzymywane zyski, przy optymalnym wykorzystaniu udziałów i po jak najmniejszych kosztach… Nawet piękno podpada pod ten mechanizm, bo coś staje się dziełem sztuki, dopiero gdy zostanie wycenione, przekalkulowane. Sztuka jako taka nie ma już chyba w sobie wartości, jeśli nie zaistnieje na rynku stając się tym samym „przeliczalną”, i tak nie wiemy więcej co jest „piękne”. Ale w podobny sposób nie wiemy również co jest „dobre”, co jest „słuszne”, co jest „szlachetne”, co jest „święte”, a co „prawdziwe”.
   Istnieje jeszcze myśl wolna, lecz nie jest już niczym innym niż spędzaniem czasu, niedzielną umysłową gimnastyką. Nie ma ona realnego wpływu na to, co dzieje się na świecie, gdzie wszystko kręci się wokół zysku i optymalizacji stosunku środek-cel.
   Technika radykalnie modyfikuje nasz sposób myślenia, bo maszyny, chociaż stworzone przez ludzi, zawierają uprzedmiotowioną ludzką inteligencję zdecydowanie przewyższającą umiejętności pojedynczych osób. Pamięć jednego komputera jest niewątpliwie większa od naszej pamięci. Nawet jeśli chodzi tylko o pamięć „głupią”, samo z niej korzystanie sprawia, że nasze myślenie zostaje przemianowane z „problematycznego” jakim zawsze było, w binarne oparte o schemat 0/1, który czyni nas zdolnymi mówić tylko „tak” lub „nie”, maksymalnie „nie wiem”. czytaj dalej »

41) M. Heidegger, Gelassenheit (1959)